Zeytinyağı fiyatlarının neden bu kadar farklı olduğu sıkça sorulan bir sorudur. Raflarda yan yana duran iki zeytinyağı arasında ciddi fiyat farkları görmek mümkündür. Bu farklar çoğu zaman kalite algısıyla karıştırılır.

Oysa zeytinyağında fiyatı belirleyen tek unsur “iyi” ya da “kötü” olması değildir. Fiyat; üretim biçimi, hasat zamanı, verim ve risk gibi birçok faktörün sonucudur.

Hasat Zamanı ve Zeytinin Olgunluğu

Zeytin ne kadar erken toplanırsa, elde edilen yağ miktarı o kadar azalır. Erken hasatta:

• Yağ verimi düşüktür
• Aroma ve polifenol yoğunluğu yüksektir
• Üretici için risk artar

Bu nedenle erken hasat zeytinyağları genellikle daha yüksek fiyatlıdır.

Olgun hasatta ise:

• Yağ verimi artar
• Tat profili daha yumuşaktır
• Günlük kullanım için uygundur

Üretim Miktarı ve Ölçek

Yüksek hacimli üretim yapan markalar, maliyetleri düşürebilir. Farklı bölgelerden ve farklı hasatlardan gelen yağlar karıştırılarak standart bir tat elde edilir.

Butik üretimde ise:

• Üretim miktarı sınırlıdır
• Karışım yapılmaz
• Her parti ayrı değerlendirilir

Bu durum maliyeti artırır, ancak ürünün kimliğini korur.

Tek Bahçe ve Karışım Yağ Farkı

Tek bahçe zeytinyağlarında zeytinler tek bir alandan gelir. Bu, izlenebilirliği ve kalite kontrolünü artırır.

Karışım yağlarda ise:

• Farklı bölgelerden zeytinler kullanılır
• Tat standardizasyonu önceliklidir
• Maliyet daha düşüktür

Her iki yaklaşımın da kullanım alanı vardır; fiyat farkı buradan doğar.

Üretici Riski ve Emek

Zeytinyağı üretimi, iklim koşullarına doğrudan bağlıdır. Don, kuraklık, aşırı sıcak veya hastalıklar verimi etkileyebilir.

Erken hasat ve butik üretimde:

• Risk üreticiye aittir
• Hasat zamanı kaçırılırsa kalite düşer
• Her hasat yılının sonucu farklıdır

Bu riskler, fiyatlara doğrudan yansır.

Ambalaj, Analiz ve Kontrol Süreçleri

Zeytinyağının üretimi kadar korunması da önemlidir.

• Uygun ambalaj (teneke, koyu cam)
• Asitlik ve duyusal analizler
• Depolama ve lojistik koşulları

Bu süreçler maliyet oluşturur ancak ürünün kalitesini korur.

Ucuz Her Zeytinyağı Kötü müdür?

Hayır. Ucuz zeytinyağı mutlaka kötü demek değildir.

Olgun hasat, yüksek verimli ve günlük kullanıma uygun zeytinyağları daha ulaşılabilir fiyatlı olabilir.

Pahalı olan her yağ ise herkes için gerekli değildir.

Ayvada’nın Yaklaşımı

Ayvada’da fiyatlar, pazarlama stratejilerine göre değil; üretim gerçeklerine göre belirlenir.

Ucuz = kötü değildir.
Pahalı = herkes için gerekli değildir.

Amacımız, herkes için tek bir zeytinyağı sunmak değil; ihtiyaca uygun doğru ürünü şeffaf şekilde ayırmaktır.